Minęły wakacje. Dla mnie wprawdzie, z racji wieku, wakacje niewiele znaczą, ale dzieci odczuwają to inaczej.
Odnoszę wrażenie, że niewiele z nich wyjechało poza Szczytno. Korzystali więc z piękna Mazur. Z tym, że najczęściej na swoich zielonych uliczkach, oraz ogródkach przydomowych. Do takiego wniosku doszedłem obserwując współmieszkańców części miasta, w której mieszkam. Za szpitalem. Wesołe grupki maluchów najczęściej ćwiczą na rolkach, wrotkach i deskach, ale także potrafią używać do swoich igraszek, poza nowoczesnym sprzętem na kółkach, staroświecką zabawkę, jaką jest piłka. Dla mnie piłka jest symbolicznym wręcz reprezentantem wszelakiej rozrywki. Używanym przez dzieciaki, ale także młodzież oraz starsze pokolenie. Zainteresowało mnie zatem, skąd taka wielowiekowa popularność kulki napompowanej powietrzem.
Wielowiekowa, ponieważ piłkę znano już od roku 2300 p.n.e. czyli od około 4320 lat. W Chinach wojsko bawiło się wówczas czymś w rodzaju piłki, a było to jedno z ćwiczeń żołnierzy cesarskiej armii. Nazywała się ta gra cujo. Później Grecy wymyślili sport, w którym piłką był pęcherz świński nadmuchiwany powietrzem przy pomocy drewnianej rurki. Miała owa piłka kształt kulisty i pokryta była specjalnie przygotowaną skórą. Czyli grecki model bardzo przypominał piłkę współczesną. Jednak za protoplastę piłkarskiego sportu uważa się dzisiaj starożytny Rzym, gdzie używano piłki do gry nazywanej harpastum.
Dzisiejszy świat uprawia relaksowo lub sportowo dziesiątki gier wymagających użycia piłki. Do każdej z nich produkuje się specjalne kule, kulki i kuleczki. Przeróżne. Dla przykładu wymienię kilka piłek do popularnych gier. Piłeczka najmniejsza, plastikowa, służy do uprawiania tenisa stołowego (średnica kulki 4 cm, waga niecałe 3 dkg). Natomiast największą jest piłka lekarska, służąca do rehabilitacji i ćwiczeń ogólnorozwojowych. Owe piłki są różnej wielkości i wagi (od jednego do dziesięciu kilo). A jakie jeszcze sporty potrzebują specjalnie przygotowanych elastycznych kulek napełnionych powietrzem? Kilka wybranych wymienię. Futbol amerykański potrzebuje piłek o kształcie jajowatym. Podobne przygotowuje się dla rugby, ale jednak nieco inne. Do takich sportów jak piłka nożna, siatkówka, czy koszykówka stosuje się piłki okrągłe. Każda innej wielkości i wagi. Charakterystyczna piłka futbolowa jest zrobiona z 32 skórzanych, sześcio i pięciokątnych kawałków czarnych i białych. Przypomnę jeszcze piłeczki tenisowe, albo kulki do golfa. A tych gier i zabaw z piłką jest znacznie więcej.
Tyle wymieniłem sportów i zabaw z piłką, że przynajmniej o jednym z nich warto pomówić szerzej. O jakim sporcie? Oczywiście piłce nożnej, jakże popularnej w Polsce. Na świecie zaczęło się ogólne kopanie piłki w Wielkiej Brytanii około roku 1174. Był to początek piłki nożnej. W meczu brała udział ludność niemal z całego miasta. Co najmniej setka osób grająca na jedną bramkę. Zawsze była to brama miasta. Popularne na wyspie sportowe widowisko wkrótce rozprzestrzeniło się po licznych, brytyjskich koloniach. Później w wielu krajach świata. Pierwszy klub futbolowy „Sheffield Footbail Club” powstał w roku 1857. Wówczas to spisano pierwsze zasady nowego sportu. Także w Wielkiej Brytanii odbył się pierwszy na świecie mecz piłkarski kobiet. W roku 1895, ale wkrótce zakazano paniom uprawiać ten sport. Do roku 1971 wciąż obowiązywał ów zakaz.
Pośród różnych tekstów na temat piłkarskiego sportu znalazłem wydrukowany spis powiedzonek ludzi od futbolu. Najwięcej zanotowano aforyzmów Billa Shankly, słynnego szkoleniowca z Liverpoolu. Na przykład: „Jesteś tak dobry jak twój ostatni mecz”, albo „Jeżeli jesteś pierwszy, jesteś pierwszym, jeśli jesteś drugi, to jesteś nikim”. W wspomnianym zbiorku znalazłem także taki cytat: „Piłka jest okrągła, a bramki są dwie”. Oczywiście z wizytówką autora, którą my wszyscy znamy.
Andrzej Symonowicz